Πρώτες βοήθειες
Στις δυσμενέστερες περιπτώσεις ηλεκτρικών ατυχημάτων η δίοδος του ηλεκτρικού ρεύματος από τον ανθρώπινο οργανισμό προκαλεί καρδιακή ανακοπή, λόγω βλαβών της καρδιάς, ή αναπνευστική παύση, λόγω βλαβών στο αναπνευστικό σύστημα. Η αναπνευστική παύση οδηγεί, σε μικρό χρονικό διάστημα, και σε καρδιακή παύση λόγω μη οξυγόνωσης της καρδιάς. Τα θύματα, στις περιπτώσεις αυτές, χαρακτηρίζονται από άπνοια, ανύπαρκτο ή αδύναμο σφυγμό, είναι μελανιασμένα ή κάτωχρα, βρίσκονται σε κωματώδη κατάσταση και, πιθανόν, με εγκαύματα. Στις περιπτώσεις αυτές πρέπει να υποστηριχθεί η αναπνοή και η κυκλοφορίας του αίματος και να εφαρμοσθεί, το ταχύτερο δυνατό, ηλεκτρική απινίδωση στη καρδιά του θύματος (ηλεκτρική απινίδωση είναι η διαδικασία επαναφοράς της καρδιάς σε κανονική λειτουργία με την επιβολή ενός ισχυρού ηλεκτροσόκ σ’ αυτήν). Η υποστήριξη της καρδιάς και της αναπνοής είναι γνωστή σαν καρδιοπνευμονική (ή καρδιοαναπνευστική) αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) και εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση καρδιακής ανακοπής. Ο χρόνος έναρξης εφαρμογής της ΚΑΡΠΑ είναι εξαιρετικά κρίσιμο μέγεθος. Καθυστέρηση πάνω από 4 – 5 λεπτά οδηγεί σε αποτυχία ή σε πολύ σοβαρές νευρολογικές αναπηρίες και μόνιμες εγκεφαλικές βλάβες.
Η παροχή των πρώτων βοηθειών σε θύματα ηλεκτρικών ατυχημάτων περιλαμβάνει τις παρακάτω ενέργειες:
Ασφάλεια του ανανήπτη. Δηλαδή διακοπή της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και μεταφορά του θύματος και του ανανήπτη σε ασφαλή χώρο.
Περιορισμός βλαβών θύματος. Αφαίρεση ρούχων, παπουτσιών κ.λ.π. που έχουν υπερθερμανθεί προκειμένου να αποφευχθεί η επιδείνωση των εγκαυμάτων. Κατά τη μεταφορά σε ασφαλέστερη θέση ή την αφαίρεση του ρούχων του θύματος, πρέπει να προστατεύεται η σπονδυλική στήλη, αν υπάρχει υποψία για βαρύ τραυματισμό της.
Κλήση συστήματος παροχής επείγουσας βοήθειας. Η κλήση της επείγουσας βοήθειας (ΕΚΑΒ – 166, ή του πλησιέστερου Σταθμού Α’ Βοηθειών) πρέπει να γίνεται χωρίς χρονοτριβή. Δεν πρέπει να σπαταλιέται πολύτιμος χρόνος για την ειδοποίηση συγγενών ή προσωπικών γιατρών. Οι πληροφορίες που δίνονται πρέπει να είναι σύντομες και σαφείς: ηλικία και φύλλο θύματος, σύντομη περιγραφή του προβλήματος, τόπος του ατυχήματος με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια, ονοματεπώνυμο και αριθμός ταυτότητας καλούντα και αριθμός τηλεφώνου.
Καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση. Η ΚΑΡΠΑ εξασφαλίζει αναπνοή για το θύμα και μια ελάχιστη κυκλοφορία του αίματος. Η αναπνοή γίνεται είτε με τη μέθοδο στόμα με στόμα είτε με τη χρήση ειδικής προσωπίδας στο στόμα. Ο αέρας παρέχεται με σταθερό φύσημα για διάστημα 1,5 – 2 s. Ο όγκος του αέρα που προσφέρεται είναι περίπου μισό λίτρο, όσος και ο αέρας που εισέρχεται συνήθως στους πνεύμονες κατά την εισπνοή. Μεγαλύτερη ποσότητα αέρα, αφενός εξαντλεί γρήγορα τον ανανήπτη, και, αφετέρου, δεν είναι εκμεταλλεύσιμη από το θύμα, εξαιτίας της μικρής κυκλοφορίας του αίματος.
Η διατήρηση της κυκλοφορίας του αίματος γίνεται με εξωτερική πίεση της καρδιάς (ρυθμική συμπίεση του κάτω μέρους του στέρνου με τις παλάμες). Η συμπίεση του θώρακα πρέπει να είναι ισχυρή (υποχώρηση του θωρακικού τοιχώματος 3 – 3,5 cm). Ο ρυθμός αναπνοών και συμπιέσεων εξαρτάται από τον αριθμό των ανανηπτών. Στην περίπτωση ενός ανανήπτη μετά από δύο αναπνοές ακολουθούν 15 συμπιέσεις. Όταν το θύμα βοηθιέται από δύο ανανήπτες (ένας για την αναπνοή και ο άλλος για την καρδιά), μετά από μία αναπνοή ακολουθούν 5 συμπιέσεις. Και στις δύο περιπτώσεις δίνονται 12 αναπνοές και 80 – 100 μαλάξεις το λεπτό. Κάθε 1 – 2 λεπτά διακόπτεται για 5 – 10 δευτερόλεπτα η προσπάθεια για έλεγχο επανόδου του σφυγμού. Η ΚΑΡΠΑ συνεχίζεται μέχρι το θύμα να δείξει σημεία ζωής ή να φτάσει το ασθενοφόρο ή να εξαντληθεί ο ανανήπτης…